Shintō and buddhism values in Japanese animation – role models based on Miyazaki Hayao’s “Spirited Away” and Tezuka Osamu’s “Buddha”

Praca porusza problem występowania religii buddyjskiej i szintoistycznej w japońskiej animacji. Obie doktryny współistniały ze sobą na przestrzeni wieków, kształtując niemal każdą dziedzinę z życia Japończyków. Shinto, jako religia rodzima, porusza bardziej pozytywny aspekt ludzkiej egzystencji. Filozofia życia zgodna z ideałami shinto przejawia się pod postacią czystości i szczerości serca, a także szacunku względem natury nas otaczającej. Wybitny animator i założyciel studia animacyjnego Ghibli, Miyazaki Hayao, pragnie zwrócić uwagę widza na powyższe ideały poprzez wytworzenie odpowiedniej atmosfery w swoich animacjach. Światowej sławy produkcja "Spirited Away - W Krainie Bogów", zabiera widza do mistycznego świata kami- bóstw, które według tradycji szintoistycznej mogą istnieć pod wieloma postaciami. Chihiro, z pozoru zwykła dziewczynka poprzez dziwny zbieg okoliczności trafia do świata bogów i pragnie uwolnić swoich rodziców od klątwy, która przemieniła ich w świnie. Udowadniając, iż serce ludzkie niekiedy potrafi być czystsze od bóstw, Chihiro osiąga swój cel pomagając po drodze licznym napotkanym postaciom w ich rozterkach. Wprowadzając ideały shinto w życie Miyazaki pragnie ukazać wzór postępowania dla nowych generacji.Buddyzm, który przybył do Japonii z Chin za pośrednictwem Korei, rozwinął się pod wieloma postaciami. Liczne szkoły i ich tradycje zainspirowały Japończyków do kultywowania odmiennych sobie wartości tej doktryny. Szczególną rolą buddyzm zaznaczył się w procesie trenowania ducha wojownika bushi. Samuraj jak i walczący mnich, dzięki medytacji zen, potrafili osiągnąć wysoki stopień kontroli ducha pozwalający im na lepsze opanowanie sztuk walki bronią. Wielu animatorów widzi w tym zjawisku mistyczny element, charakteryzujący ich głównych bohaterów w anime poświęconych walkom na miecze. Inną wizję buddyzmu w swoich anime przyjął Bóg Mangi Tezuka Osamu. Dopatrując się filozofii humanitaryzmu w swoim dziele "Budda" zapoznaje czytelnika z życiem Siddharthy, tytułowego Buddhy. Animowana adaptacja tego dzieła ukazuje buddyzm, uosobiony pod postacią młodego Siddharthy, jako religię wzajemnego miłowania się.The dissertation focuses on a problem of buddhism' and shinto's religious influence on Japanese animation. Both religions have been co-existing with each other for hundreds of years, having an influence on a larger scale on almost every aspect of Japanese's life. Shinto, as a domestic religion, touches more postive aspect of human life. Philosophy of life, according to shinto's ideals, appears as a purity and sincerity of one's heart, as well as respect towards nature existing all around us. Famous animator and the creator of animation studio Ghibli, Miyazaki Hayao, draws audience's attention to those ideals by creating unique atmosphere in his stories. Worldwide known anime 'Spirited Away' takes audience to the mystic universum of kami- gods who take many different shapes. Chihiro, by first glance a typical schoolgirl, finds herself in this world and aims to remove a curse casted on her parents, which changed them into pigs. Proving that even human's heart can become more pure than the god himself, she attains her goal and helps many strange characters on the way there. By putting ideals of shinto into life Miyazaki wishes to create a perfect role model for young generations.Buddhism, that came to Japan from China through Korea, developed into many forms. Numerous schools and their traditions inspired Japanese to cultivate various values taught by this religion. Buddhism marked a special role in spiritual practices of bushi warriors. Samurai, as well as fighting monk, through zen meditation, attain a high level of spiritual control which helped them in developing special skills in martial arts. Many animators see in this phenomenon a mystic feature that characterizes their superheroes in sword fighting animations. The other vision of buddhism is presented by the God of Manga, Tezuka Osamu. By understanding buddhism as a philosophy of humanitarism, he introduces readers with a life of Siddhartha, legendary Buddha. Animated movie depicts buddhism, personified by the young Siddhartha, as a religion of compassion